کد مطلب:88602 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:441
[صفحه 126] كوتاهی در عبادت كردند، و عبادت خود را اندك شمرده و به اندك راضی نشدند، خوف آنها را برداشته كه چه می شود آیا رحمت الهی شامل آنها می شود، یا نه، و درباره ی خوف در چند فراز قبل مبسوطا بحث شد. در ذیل آیه شریفه: «و الذین یوتون ما آتوا و قلوبهم و جله»، كسانی كه عملی را انجام داده و قلوبشان ترسناك است.[2] در تفسیر صافی از امام صادق (ع) نقل شده كه: درباره ی این آیه از حضرت سوال شد، فرمودند: خوف و رجاء آنهاست: می ترسند، از این كه اعمال آنها رد شود بر آنها، اگر اطاعت (صحیح و كامل) الهی نكنند، و امید دارند، اعمالشان قبول درگاه او شود.[3]. و در ذیل همین آیه در مجمع البیان از امام صادق (ع) نقل شده «معناه خائفه ان لا یقبل منهم»، یعنی قلبهای آنها خوف دارند آنچه انجام داده اند، از آنها پذیرفته نشود.[4]. ابوتمام شاعر معروف چنین گفته است: یتجنب الاثام ثم یخافها (از گناهان اجتناب می كند، سپس می ترسد از آنها، گوئی حسنات و اعمال نیك او- و دوری از گناه- خود از گناهان است) از عبادات و ترك معاصی نیز بیمناك است كه شاید وظیفه ی او بیشتر از این بوده است. الهی در ذیل این دو فراز (فهم لانفسهم متهمون و من اعمالهم مشفقون) چنین می سراید: [صفحه 127] به نفس خویش دایم بدگمانند مبادا نفس بفریبد بناگاه كشاند نفس جانهاشان به پستی بر افسونكاری نفس خطاكار [صفحه 129]
40- و من اعمالهم مشفقون.[1] پس از آنكه نفس خود را متهم به تقصیر و
فكانما حسناته آثام![5].
هم از كردار خود ترسان به جانند
شوند از راه وصل یار گمراه
فسون خویش خواند حق پرستی
(الهی) را الهی ساز هشیار
صفحه 126، 127، 129.